Separacja na zgodny wniosek
Sprawa o separację może zostać rozpoznana przez sąd w jednym z dwóch trybów. Pierwszym z nich jest tryb procesowy, a drugim – tryb nieprocesowy. O separacji w trybie procesowym, czyli „zwykłym” przeczytasz więcej tutaj. Poniżej opisuję przypadek, gdy oboje małżonkowie zgodnie wnoszą o orzeczenie separacji w ich małżeństwie.
Separacja na zgodny wniosek – postępowanie sądowe
W przypadku separacji na zgodny wniosek małżonków, postępowanie w sądzie będzie toczyło się w tak zwanym trybie nieprocesowym. To oznacza, że pismem wszczynającym całą sprawę o separację będzie wniosek, a nie pozew.
W tym trybie, decyzja końcowa sądu będzie miała formę postanowienia. Postanowienie o separacji sąd wydaje po przeprowadzeniu rozprawy. W przypadku procesu o separację w „tradycyjnym” trybie – czyli bez zgody obojga małżonków, a tylko na żądanie jednego z małżonków – sąd po zapoznaniu się ze sprawą wyda decyzję w formie wyroku, a nie postanowienia.
Czy separacja na zgodny wniosek stron jest możliwa – wina
Podstawowym kryterium rozstrzygającym o tym, czy separacja na zgodny wniosek będzie dopuszczalna, jest właśnie ten zgodny wniosek. Przyjmuje się, że małżonkowie powinni być zgodni co do samego orzeczenia separacji, a także powinni być zgodni co do nieorzekania o winie rozkładu pożycia. Jeżeli oboje małżonkowie wnoszą o orzeczenie separacji, ale co najmniej jedno z nich żąda wydania rozstrzygnięcia o winie, dostępny jest wyłącznie tryb procesowy (źródło: komentarz do art. 611 KRO, red. serii Osajda, 2024, dostęp: System Informacji Prawnej Legalis). To oznacza, że ani mąż, ani żona nie chcą, aby sąd w sprawie o separację ustalał, z czyjej winy stan separacji nastąpił.
Co istotne, separacja na zgodny wniosek w trybie nieprocesowym będzie możliwa także wtedy, gdy małżonkowie nie są zgodni co do pozostałych kwestii, o których orzec powinien sąd (np. alimenty na małżonka czy sposób korzystania ze wspólnego mieszkania przez małżonków).
Czy separacja na zgodny wniosek stron jest możliwa – dzieci
Drugie kryterium związane jest z dziećmi stron. Zgodnie bowiem z treścią art. 61 zn. 1 §3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, jeżeli małżonkowie nie mają wspólnych małoletnich dzieci, sąd może orzec separację na podstawie zgodnego żądania małżonków.
Procedura orzeczenia separacji na zgodny wniosek będzie zatem możliwa, ale tylko wtedy, gdy małżonkowie – zgodni co do żądania separacji – nie mają wspólnych i w dodatku małoletnich dzieci. Będzie to dopuszczalne jeśli strony posiadają co prawda wspólne dzieci, ale dzieci te są już dorosłe (mają ukończone 18 lat).
To, czy małżonkowie posiadają wspólne małoletnie dzieci czy też nie, będziemy rozstrzygać według stanu na moment zamknięcia rozprawy, czyli w praktyce na dzień w którym odbędzie się pierwsza (i najczęściej jednocześnie ostatnia) rozprawa.
Niejednokrotnie w praktyce zdarza się bowiem tak, że sam separacja na zgodny wniosek rozpoczyna się gdy dziecko lub dzieci stron mają 16 czy 17 lat, zaś postępowanie (z różnych względów) kończy się już po dniu 18-stych urodzin dziecka lub dzieci stron. Jeśli zatem według stanu na dzień złożenia wniosku o separację na zgodny wniosek dziecko stron ma 17 lat, zaś według stanu na dzień ostatniej rozprawy, dziecko to ma już ukończone 18 lat, separacja na zgodny wniosek będzie dopuszczalna.
Separacja na zgodny wniosek – do jakiego sądu złożyć pismo?
Zgodnie z treścią art. 5671 Kodeksu postępowania cywilnego, w sprawach o separację na zgodny wniosek małżonków, a także w sprawach o zniesienie separacji właściwe rzeczowo są sądy okręgowe.
W sprawach tych miejscowo właściwym jest sąd, w którego okręgu małżonkowie mają wspólne zamieszkanie, a w braku takiej podstawy – sąd miejsca ich wspólnego pobytu.
To z kolei oznacza, że wniosek o separację na zgodny wniosek stron będziemy składać do tego samego sądu, do którego składalibyśmy pozew o rozwód. Będzie to sąd okręgowy, wydział cywilny.
Sąd rozpoznaje sprawę o separację w składzie jednego sędziego, bez udziału ławników.
Ile kosztuje separacja na zgodny wniosek
Wniosek o separację na zgodny wniosek, podobnie jak większość pism w sprawach cywilnych, podlega opłacie sądowej.
Zgodnie z treścią artykułu 37 pkt 3 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, wniosek o separację na zgodne żądanie małżonków kosztuje 100 złotych. Jest to opłata stała.
Separacja na zgodny wniosek – czy sąd może się nie zgodzić
Tak, sąd może nie zgodzić się na orzeczenie separacji nawet wtedy, gdy chcą tego zgodnie oboje małżonkowie.
Zgodnie bowiem z cytowanym już artykułem 611 §3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, jeżeli małżonkowie nie mają wspólnych małoletnich dzieci, sąd może orzec separację na podstawie zgodnego żądania małżonków. Sąd okręgowy nie jest zatem związany żądaniem małżonków – nawet tym zgodnym. Sąd może orzec separację, ale nie musi. Dla orzeczenia separacji sąd musi stwierdzić wystąpienie przesłanki koniecznej (zupełny rozkład pożycia małżeńskiego) oraz brak przesłanek negatywnych separacji. Wystąpienie tzw. negatywnych przesłanek uniemożliwia orzeczenie separacji. Orzeczenie separacji będzie niedopuszczalne, jeżeli wskutek niej miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków albo jeżeli z innych względów orzeczenie separacji byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego (art. 611 §2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).
Separacja - porada prawna
Na poradę prawną możesz zapisać się poprzez zakładkę „Porady”, którą znajdziesz w górnej części tej strony internetowej.
Z rozwijanego menu wybierz następnie jedną z dostępnych usług. Konsultacje (porady prawne) przeprowadzamy albo stacjonarnie, albo online. Biura Kancelarii znajdują się w Poznaniu oraz w Koszalinie. Porady online przeprowadzamy za pośrednictwem Zoom, Skype lub Whatsapp.
W kolejnym kroku zarezerwuj datę i godzinę spotkania.
Następnie wpisz swoje podstawowe dane.
Potwierdź swoje zamówienie klikając „Przejdź do płatności”.
Po zarezerwowaniu terminu i opłaceniu spotkania, otrzymasz ode mnie mailowo automatycznie potwierdzenie spotkania. Następnie skontaktuję się z Tobą jeszcze przed spotkaniem. Do zobaczenia!
