Umowa o mediację
W przypadku mediacji pozasądowej (prywatnej), sprawa może trafić do mediatora zasadniczo z dwóch źródeł. Po pierwsze jest to umowa o mediację. Po drugie – na skutek wystąpienia przez jedną ze stron sporu z wnioskiem o przeprowadzenie mediacji.
W dzisiejszym artykule omówię najważniejsze kwestie związane z umową o mediację.
Co to jest umowa o mediację
Szczególnie w stosunkach gospodarczych między przedsiębiorcami, przezorne strony – jeszcze przed pojawieniem się sporu – mogą zawrzeć tzw. umowę o mediację. W dokumencie tym strony zgodnie ustalają, że w razie ewentualnego konfliktu, zamiast do sądu, w pierwszej kolejności zwrócą się do mediatora. Postarają się rozwiązać konflikt polubownie, dążąc finalnie do zawarcia ugody.
W przypadku umowy o mediację, należy pamiętać, że:
- Umowę o mediację strony mogą zawrzeć w dowolnej formie. Może być to forma pisemna, pisemna z podpisem notarialnie poświadczonym, w formie aktu notarialnego. Może być ona zawarta przy zawieraniu przez strony umowy dotyczącej innego stosunku prawnego między stronami. Przykładowo: umowy głównej, np. umowy sprzedaży, umowy dzierżawy, umowy najmu. Może być też zawarta i jako tzw. klauzula mediacyjna zamieszczona w tej umowie albo może być zawarta jako umowa samodzielna.
- W umowie tej, strony określają w szczególności przedmiot mediacji, osobę mediatora (wprost, z imienia i nazwiska) albo przynajmniej sposób wyboru mediatora. Dodatkowo, mogą także określić czas trwania mediacji oraz miejsce przeprowadzenia mediacji. Mogą ustalić, że mediacja odbędzie się np. w siedzibie jednej ze stron albo w miejscu oddalonym maksymalnie o 50 km od siedziby każdej ze stron. Najczęściej w umowie tej strony ustalają też zasady ponoszenia kosztów mediacji. Najczęściej będą je ponosić po połowie, czy w innej proporcji.
- Do wszczęcia mediacji na podstawie umowy o mediację konieczne jest złożenie przez jedną bądź obie strony wniosku o mediację. Jest on składany do wybranego mediatora / wybranej organizacji zrzeszającej mediatorów.
Skutek zawarcia umowy o mediację
- Jeżeli strony zawarły umowę o mediację, do wszczęcia mediacji na wniosek jednej z nich dochodzi niezależnie od tego, czy druga strona – w chwili złożenia lub doręczenia wniosku – wyraża na to zgodę. W tym przypadku przyjmujemy się, że zgoda na przeprowadzenie mediacji została już przez stronę wyrażona w umowie o mediację. W konsekwencji, wniosek o przeprowadzenie mediacji złożony przez jedną ze stron wiąże drugą. To z kolei oznacza, że strona ta nie może – bez konsekwencji – odmówić wzięcia udziału w mediacji.
- Uwaga: W przypadku zawarcia przez strony umowy o mediację, sąd w dalszym ciągu może rozpoznać sprawę. W takim przypadku, sąd na zarzut pozwanego zgłoszony przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy skieruje strony do mediacji. Upraszczając: może mieć miejsce sytuacja, w której strona A (powód) wystąpi do sądu z pozwem przeciwko stronie B (pozwanemu). Po otrzymaniu odpisu pozwu, strona B może podnieść, że przecież zawarła ze stroną A uprzednio umowę o mediację. Dlatego jako pierwszy ze sprawą powinien zapoznać się mediator, a nie sąd. W takim wypadku – jeżeli dana strona bez usprawiedliwionej przyczyny odmówi poddania się mediacji, sąd może, niezależnie od wyniku sprawy włożyć na tę stronę koszty, które powstały na skutek odmowy poddania się mediacji. W dalszym ciągu jednak, strona może odmówić przystąpienia do mediacji, jeśli dobrze to zaargumentuje.
Umowa o przeprowadzenie mediacji
Uwaga! Umowy o mediację nie należy mylić z umową o przeprowadzenie mediacji. Pierwszą z tych umów strony zawierają między sobą. W tej umowie zobowiązują się do zgodnego zwrócenia się do mediatora w razie pojawienia się konfliktu (sporu). Druga z tych umów to umowa, którą strony sporu zawierają z mediatorem. Umowa ta dotyczy warunków organizacyjnych i finansowych co do samego przeprowadzenia mediacji.
Jestem certyfikowanym mediatorem sądowym. Zapraszam do Kontaktu w sprawie przeprowadzenia mediacji.