Na rodzicach ciąży ustawowy obowiązek alimentacyjny względem dzieci. Może być on realizowany przez osobiste starania w wychowaniu dziecka, czyli innymi słowy – bieżące sprawowanie opieki nad dzieckiem, spędzanie z dzieckiem czasu. Drugim sposobem realizowania obowiązku alimentacyjnego jest dostarczanie środków utrzymania dziecku. Są to tak zwane alimenty na dziecko.
Na kwotę alimentów na dziecko w każdej sprawie mają wpływ dwie najważniejsze kwestie. Po pierwsze, ustalając to, w jakiej wysokości finalnie będą alimenty na dziecko, sąd bada możliwości zarobkowe (a nie rzeczywiście uzyskiwane wynagrodzenie) tego z rodziców, z którym dziecko na stałe nie mieszka i od którego chcemy zasądzić alimenty.
Po drugie, sąd będzie badał, jakie są koszty utrzymania dziecka. Najczęściej w skali miesiąca, a w przypadku niektórych wydatków – w skali roku. Co ważne, sąd nie uwzględni tu każdego wydatku ponoszonego na dziecko. Sąd skupi się jedynie na tych wydatkach i kosztach, które uzna za usprawiedliwione potrzeby dziecka.
Nie istnieje uniwersalny wzór pozwalający obliczyć alimenty na dziecko. Nie ma czegoś takiego jak minimalne alimenty na dziecko w 2022 roku. Alimenty nie są również obliczane jako procent od wynagrodzenia ojca lub matki dziecka. Znajomość praktyki sądowej i treści wyroków sądów rodzinnych, pozwala doświadczonemu adwokatowi oszacować chociażby w przybliżeniu jakie będą alimenty na dziecko w danej sprawie.
Ustalając wysokość alimentów na dziecko, sąd bierze pod uwagę usprawiedliwione potrzeby dziecka.
W praktyce wygląda to tak, że jeden z rodziców w pozwie o alimenty wskazuje jakie kwoty i na jaki cel wydatkuje na dziecko. Drugi rodzic – najczęściej w odpowiedzi na pozew lub już na rozprawie – z przedstawionymi w pozwie wydatkami zgadza się bądź też je kwestionuje w całości lub w części.
Standardowo, sąd bierze tu pod uwagę następujące kategorie wydatków:
Ustalenie wysokości alimentów na dziecko jest stosunkowo łatwe wtedy, gdy rodzic, od którego sąd ma zasądzić alimenty, ma stałą pracę. Najlepiej, gdy praca ta jest zgodna z wykształceniem tego rodzica. W takim przypadku sąd analizuje dokumenty. Przykładowo: zaświadczenie o zarobkach za określony okres (np. za 3 miesiące, za 6 miesięcy) oraz zeznanie podatkowe.
Tak jak wynagrodzenie za pracę traktuje się również inne dochody. Będzie to na przykład: emerytura, renta inwalidzka czy zasiłek z ubezpieczenia społecznego.
Może być też tak, że zobowiązany do alimentów nie pracuje, ale jest zdrowy i zdolny do pracy. Posiada przy tym określone wykształcenie (czy to zawodowe, czy wyższe kierunkowe). Wówczas sąd będzie badał jakie są przybliżone zarobki innych osób posiadających wykształcenie takie jak pozwany w sprawie o alimenty.
Pozew o alimenty powinien zawierać przede wszystkim:
W pozwie o alimenty warto zamieścić także wniosek o zabezpieczenie alimentów. Dzięki temu sąd w pierwszej kolejności zajmie się ustaleniem wysokości, jaką ojciec / matka dziecka powinni płacić tytułem alimentów na dziecko już w czasie trwania sprawy o alimenty.
Przy napisaniu pozwu o alimenty warto skorzystać z pomocy i wiedzy doświadczonego adwokata rodzinnego.
Warto pamiętać, że alimenty na dziecko nie są zasądzone raz na zawsze. Istnieje możliwość, aby napisać pozew o obniżenie alimentów albo pozew o podwyższenie alimentów. Będzie to możliwe w przypadku tzw. zmiany stosunków (art. 138 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Co to oznacza w praktyce?
Będzie to możliwe (i może okazać się skuteczne), jeżeli w pozwie udowodnimy, że od czasu ostatniego orzeczenia o alimentach (np. wyroku rozwodowego rodziców dziecka, wcześniejszego wyroku o alimenty, ugody alimentacyjnej) nastąpiła istotna zmiana kosztów utrzymania dziecka. I w konsekwencji, że alimenty na dziecko muszą być odpowiednio obniżone lub podwyższone.
Przykładowo: w związku z dorastaniem dziecka, z pójściem dziecka do szkoły, z rozpoczęciem studiów wyższych przez dziecko. Możemy też wykazać, że ta istotna zmiana nastąpiła po stronie zobowiązanego do alimentów. Przykładowo będzie to: pogorszenie stanu zdrowia, wypadek komunikacyjny, udar, zawał. Może to być też polepszenie się sytuacji tej osoby – np. rozpoczęcie znacznie lepszej pracy niż poprzednio.
Zapraszam do lektury artykułu o tym, jak podwyższyć alimenty. Artykuł znajduje się na blogu.
Przepisy nie przewidują określonej daty, do kiedy płaci się alimenty na dziecko. Okolicznością uzasadniającą płacenie alimentów na dziecko jest to, że dziecko nie jest w stanie utrzymać się jeszcze samodzielnie. Jeżeli zobowiązany do alimentów jest w stanie wykazać, że dziecko jest już samodzielne (bo np. pracuje na pełen etat i ma swoje pieniądze), wówczas warto rozważyć pozew o uchylenie alimentów.
Więcej na ten temat na blogu.
Żeby uzyskać alimenty na dziecko, nie zawsze trzeba iść do sądu. W tej sprawie – przy dobrej woli obojga rodziców – można zawrzeć ugodę przed mediatorem. Po zawarciu ugody, mediator sądowy kieruje do sądu wniosek o zatwierdzenie ugody. Zatwierdzona przez sąd rodzinny ugoda ma moc prawną taką samą jak wyrok wydany w sprawie o alimenty na dziecko.
Mediacja jest obecnie preferowanym sposobem polubownego rozwiązywania sporów, ponieważ umożliwia „załatwienie sprawy” bez udziału sądu i tym samym odciążenie systemu sądownictwa w Polsce. O mediacji więcej przeczytasz tutaj.
Jestem certyfikowanym mediatorem sądowym. Zapraszam do zapoznania się z ofertą Kancelarii w zakresie mediacji oraz do kontaktu w sprawie przeprowadzenia mediacji.
Poznańul. Wenecjańska 7/2
Koszalin ul. Piłsudskiego 5