Wykonanie kary ograniczenia wolności za granicą

Polski kodeks karny przewiduje kilka kar, które mogą zostać orzeczone za popełnienie określonych czynów zabronionych. Jedną z możliwych do wymierzenia kar jest kara ograniczenia wolności. Może ona zostać wymierzona w dwóch formach. Po pierwsze, może polegać albo na obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne (potocznie „prace społeczne”, „odróbki”). Po drugie, istnieje też możliwość – przy spełnieniu określonych wymogów – aby w ramach wykonywania kary ograniczenia wolności następowało potrącenie z uzyskiwanego przez skazanego wynagrodzenia określonych kwot pieniężnych. W uzasadnionych wypadkach istnieje też możliwość zmiany formy kary ograniczenia wolności. Dzisiejszy artykuł dotyczy tego, czy możliwe jest wykonanie kary ograniczenia wolności za granicą.

W jakich sytuacjach wykonanie kary ograniczenia wolności za granicą jest możliwe

Mówimy tu o przypadku, w którym dana osoba zostaje skazana wyrokiem sądu karnego na karę ograniczenia wolności w Polsce, zaś przebywa/pracuje z zamiarem stałego pobytu poza granicami naszego kraju. W takim układzie faktycznym, utrudnione bądź czasem wręcz niemożliwe jest cykliczne przyjeżdżanie przez skazanego do Polski tylko w celu odbywania kolejnych godzin prac społecznych. Dlatego też Kodeks postępowania karnego opisuje sytuacje, w których wykonanie kary ograniczenia wolności za granicą jest możliwe.

Artykuł 611u Kodeksu postępowania karnego

Kluczowa tutaj jest treść art. 611u Kodeksu postępowania karnego. Zgodnie z jego treścią, wykonanie kary ograniczenia wolności za granicą będzie możliwe przy spełnieniu następujących wymogów:

1. obywatel polski lub cudzoziemiec został prawomocnie skazany przez sąd polski,
2. w wyroku wymierzona została kara ograniczenia wolności w formie prac społecznych (lub inna rodzajowo kara, wymieniona w przepisie)
3. dodatkowo wyrok nakłada na skazanego obowiązki takie jak przykładowo: zakaz prowadzenia określonej działalności, obowiązek naprawienia szkody lub nawiązki, wykonanie ciążącego na skazanym obowiązku alimentacyjnego, poddanie się terapii uzależnień (dokładnie wymienione w art. 39 pkt 2-2d, 46 § 1 lub 2, art. 67 § 2, art. 72 § 1 pkt 1, 3-7a i 8 lub art. 72 § 2 Kodeksu karnego) lub oddaje skazanego pod dozór kuratora lub instytucji publicznej,
4. państwo, w którym ma zostać wykonana kara ograniczenia wolności jest państwem członkowskim Unii Europejskiej (tzw. „państwo wykonania orzeczenia”),
5. w państwie, w którym ma zostać wykonana kara ograniczenia wolności, skazany posiada legalne stałe miejsce pobytu, o ile sprawca przebywa w tym państwie lub oświadczy, że zamierza tam powrócić. Uwaga: wykonanie kary w państwie innym niż to, w którym skazany posiada legalne miejsce pobytu jest możliwe, ale wymagana jest tu dodatkowo zgoda właściwego sądu lub innego organu tego państwa,

Wykonanie kary za granicą – procedura

Procedurę przekazania kary ograniczenia wolności do wykonania za granicą uruchamia się na wniosek. Najczęściej będzie to wniosek samego skazanego, któremu najbardziej zależy na tym, aby mógł odbywać karę w kraju, w którym zamieszkuje.

W pierwszym kroku należy zatem złożyć wniosek do sądu polskiego, aby sąd polski rozważył możliwość wystąpienia do sądu zagranicznego. Wniosek składany jest na etapie postępowania wykonawczego (już po uprawomocnieniu się wyroku). Dlatego też wniosek należy złożyć do tego samego sądu, który wydał wyrok w pierwszej instancji.

Decyzją, którą wydaje sąd w tym postępowaniu jest postanowienie. Sąd może wniosek skazanego uwzględnić lub nie uwzględnić. Postanowienie to wydawane jest na posiedzeniu. W posiedzeniu ma prawo wziąć udział prokurator i pokrzywdzony, sprawca, jeżeli przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, i jego obrońca, jeżeli się na nie stawi. Co istotne, na wydane przez sąd postanowienie, zażalenie nie przysługuje.

Należy pamiętać, że działanie polskiego sądu w celu „przekazania” kary ograniczenia wolności do przekazania sądowi lub organowi zagranicznemu jest dobrowolne i fakultatywne. Art. 611u Kodeksu postępowania karnego nie nakłada tu żadnego obowiązku na są polski.

Jakie dokumenty załączyć do wniosku?

Do wniosku, który kierujemy do sądu polskiego, warto dołączyć dokumenty potwierdzające, że w danym państwie wykonania orzeczenia skazany rzeczywiście posiada tzw. centrum swojego życia rodzinnego i zawodowego. Przykładowo, może to być umowa najmu mieszkania, umowa sprzedaży nieruchomości, umowa o pracę.

Jeżeli sąd polski przychyli się do wniosku, czyli wyrazi zgodę na wykonanie kary w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej, to wówczas sąd do poświadczonego za zgodność z oryginałem odpisu wyroku sądu polskiego, na mocy którego skazanemu wymierzono karę ograniczenia wolności, dołącza się zaświadczenie zawierające wszystkie istotne informacje umożliwiające jego prawidłowe wykonanie. Wzór zaświadczenia reguluje odpowiednie rozporządzenie.

Wniosek o wykonanie kary ograniczenia wolności za granicą

Prawo karne jest jedną ze specjalizacji mojej kancelarii. W sprawach tak ważnych jak kara za popełnione przestępstwo i związane z nią konsekwencje, warto skorzystać z pomocy adwokata posiadającego doświadczenie w sprawach karnych. Zapraszam do kontaktu w dogodnej formie. Na konsultację w sprawie z zakresu prawa karnego można umówić się do biura w Poznaniu lub w Koszalinie. Nasi klienci często wybierają również formę konsultacji online.