Categories: Dzieci

Ograniczenie kontaktów z dzieckiem

Zgodnie z treścią artykułu 113 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, niezależnie od władzy rodzicielskiej rodzice oraz ich dziecko mają prawo i obowiązek utrzymywania ze sobą kontaktów. Kontakty te obejmują w szczególności przebywanie z dzieckiem (odwiedziny, spotkania, zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu) i bezpośrednie porozumiewanie się, utrzymywanie korespondencji, korzystanie z innych środków porozumiewania się na odległość, w tym ze środków komunikacji elektronicznej. Kontakty z dzieckiem są nie tylko prawem, ale też obowiązkiem rodzica – matki i ojca dziecka.

Sprawa kontaktów z dzieckiem nie może być jednak traktowana bezkrytycznie. Zdarzają się bowiem w praktyce sytuacje, kiedy zasadne jest ograniczenie kontaktów z dzieckiem przez sąd opiekuńczy.

Kiedy ograniczenie kontaktów z dzieckiem będzie możliwe

Zgodnie z treścią art. 113⁵ Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, sąd opiekuńczy może zmienić rozstrzygnięcie w sprawie kontaktów, jeżeli wymaga tego dobro dziecka. Taki zapis w praktyce oznacza po pierwsze, że dane uregulowanie kontaktów z dzieckiem nie jest rozstrzygnięciem raz na zawsze. Harmonogram kontaktów – co naturalne – będzie ulegał zmianom w czasie, szczególnie wraz z dojrzewaniem dziecka. Dotyczy to zarówno postanowienia sądu, jak i ugody zawartej między rodzicami dziecka. Po drugie oznacza to, że rozstrzygnięcie o kontaktach rodzica z dzieckiem może być modyfikowane również w ten sposób, że może nastąpić ograniczenie kontaktów z dzieckiem, a nawet zakazanie kontaktów z dzieckiem.

Zgodnie z treścią art. 113² §1 i §2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, jeżeli wymaga tego dobro dziecka, sąd opiekuńczy ograniczy utrzymywanie kontaktów rodziców z dzieckiem. Sąd opiekuńczy może w szczególności:

1) zakazać spotykania się z dzieckiem;

2) zakazać zabierania dziecka poza miejsce jego stałego pobytu;

3) zezwolić na spotykanie się z dzieckiem tylko w obecności drugiego z rodziców albo opiekuna, kuratora sądowego lub innej osoby wskazanej przez sąd;

4) ograniczyć kontakty do określonych sposobów porozumiewania się na odległość;

5) zakazać porozumiewania się na odległość.

Ograniczenie kontaktów a dobro dziecka

W literaturze przedmiotu wskazuje się, że przesłanką ingerencji sądu jest tutaj dobro dziecka. Jeżeli więc sposób, w jaki rodzice utrzymują kontakty, jest z tym dobrem sprzeczny, wówczas możliwe będzie ograniczenie kontaktów z dzieckiem. Sprzeczność sposobu wykonywania kontaktów z dobrem dziecka może polegać np. na tym, że często z dzieckiem przebywa jeden z rodziców, który wywiera na niego demoralizujący wpływ. Może to polegać też na tym, że pożądane z punktu widzenia dobra dziecka kontakty z jednym z rodziców są nadmiernie ograniczane, np. tylko do porozumiewania się na odległość.

Ograniczenia mogą także polegać na tym, że sąd określi częstotliwość kontaktów z dzieckiem, wskazując np. jak często rodzice (rodzic) mogą przebywać z dzieckiem czy zabierać go poza miejsce stałego pobytu (i na jak długo). Sąd może zastosować jeden z dopuszczalnych środków na ograniczenie kontaktów z dzieckiem. Na przykład zakaże zabierania dziecka poza miejsce jego stałego pobytu, nie zakazując jednocześnie spotykania się z dzieckiem. Zakazy mogą być też kumulowane. Dlatego sąd, zakazując spotykania się z dzieckiem, może jednocześnie zakazać porozumiewania się z nim na odległość. (tak: komentarz do art. 113² KRO, red. Pietrzykowski 2023, wyd. 8/Gajda, dostęp: System Informacji Prawnej Legalis).

Ograniczenie kontaktów z dzieckiem

Podkreśla się też, że kierowanie się zasadą dobra dziecka oznacza dążenie do niwelowania konfliktów powstałych przy wykonywaniu kontaktów, dyscyplinowanie uczestników kontaktów do prawidłowej ich realizacji, a także podejmowanie rozstrzygnięć adekwatnych do sytuacji życiowej dziecka, a zatem nieingerujących nadmiernie w prawo dziecka do podtrzymania naturalnej więzi z rodzicami. Nadto, kierowanie się dobrem dziecka oznacza, iż sąd winien stać na straży, aby instytucja kontaktów służyła właściwemu rozwojowi fizycznemu i psychicznemu dziecka, zapewnieniu mu bezpieczeństwa oraz w sposób należyty kształtowała przygotowanie dziecka do pracy na rzecz społeczeństwa zgodnie z jego predyspozycjami.

Potrzeba ochrony dobra dziecka, a przez to ograniczenie kontaktów z dzieckiem nie zawsze musi dotyczyć przyczyn zawinionych przez rodziców lub być wynikiem ich nagannej motywacji. Wskazana potrzeba może wynikać też z przyczyn obiektywnych, jak np. choroba psychiczna rodzica. (tak: komentarz do art. 113² KRO, red. Załucki 2023, wyd. 1/Solarski, dostęp: System Informacji Prawnej Legalis).

Nauka prawa uzupełnia katalog możliwych środków służących ograniczeniu kontaktu poza zakres wskazany w art. 113² § 2 KRO o np.: zakaz zabierania dziecka do określonych miejsc, zakaz korzystania z określonych form porozumiewania się na odległość, np. wideo-rozmowy, kontakt wirtualny, zakaz udziału w odbywaniu kontaktów określonych osób, np. nowych partnerów rodziców lub krewnych, nakazanie odbywania spotkań w konkretnych miejscach, wykluczenie możliwości dokonywania indywidualnych ustaleń przez rodziców i nakazanie im literalnego respektowania orzeczenia sądu (tak: K. Gromek, Komentarz KRO, 2020, art. 113²,komentarz do art. 113² KRO, red. Załucki 2023, wyd. 1/Solarski, dostęp: System Informacji Prawnej Legalis).

Zakazanie kontaktów z dzieckiem

Zgodnie z treścią art. art. 113³ Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, jeżeli utrzymywanie kontaktów rodziców z dzieckiem poważnie zagraża dobru dziecka lub je narusza, sąd zakaże ich utrzymywania. Zakazanie rodzicom osobistej styczności z dzieckiem może być orzeczone wyjątkowo, np. gdy utrzymywanie osobistych kontaktów rodziców z dzieckiem zagraża jego życiu, zdrowiu, bezpieczeństwu, bądź wpływa demoralizująco na dziecko” (por. post. SN z 7.11.2000 r., I CKN 1115/00, Legalis).

Ograniczenie kontaktów z dzieckiem - porada prawna

Na poradę prawną możesz zapisać się poprzez zakładkę „Porady”, którą znajdziesz w górnej części tej strony internetowej.

Z rozwijanego menu wybierz następnie jedną z dostępnych usług. Konsultacje (porady prawne) przeprowadzamy albo stacjonarnie, albo online. Biura Kancelarii znajdują się w Poznaniu oraz w Koszalinie. Porady online przeprowadzamy za pośrednictwem Zoom, Skype lub Whatsapp.

W kolejnym kroku zarezerwuj datę i godzinę spotkania.

Następnie wpisz swoje podstawowe dane.

Potwierdź swoje zamówienie klikając „Przejdź do płatności”.

Po zarezerwowaniu terminu i opłaceniu spotkania, otrzymasz ode mnie mailowo automatycznie potwierdzenie spotkania. Następnie skontaktuję się z Tobą jeszcze przed spotkaniem. Do zobaczenia!